Kees van Aalst

Mislukken is nooit leuk. Niemand is er dol op.

Angst om te falen kan zelfs tot prestatievermijding leiden. Om te voorkomen dat aan het licht komt dat je het eigenlijk niet kunt begin je er maar niet aan. Uit angst dat je door de mand valt. Je gaat op zeker spelen en herhaalt steeds maar weer hetzelfde kunstje dat jou, en anderen, inmiddels de neus uit komt.

Het facebookmilieu moedigt je hierbij niet aan om hierin verandering te brengen en creatief te experimenteren. Je verkeert in een groep van nagenoeg gelijkwaardig niveau. Door wederzijdse bejubeling ontstaat een onterechte zelfgenoegzaamheid die weinig ruimte laat voor prikkels om je creatief te ontwikkelen.

In een meer professionele omgeving zou je ontdekken dat je huidige werk een middelmatig niveau heeft, niet zoveel voorstelt. Is dit door een gebrek aan talent? Welnee, dat hoeft helemaal niet. Het is eerder een gebrek aan durf en inzicht in je eigen mogelijkheden.

Wanneer je gaat experimenteren en meer risico’s durft te nemen zul je ontdekken dat je werk met sprongen vooruit gaat en niet meer tot suffe plaatjes leidt. Hierbij zal niet alles meteen lukken, maar dit “falen” geeft ruimte een ander pad te bewandelen om je doel te bereiken. Mislukkingen zijn de bouwstenen voor succes, als onderdeel van een leerproces.

Zelfs doorgewinterde professionals experimenteren dagelijks Een goed voorbeeld was ene Pablo Picasso. Een onstuitbare creatieveling, steeds op zoek naar vernieuwing. Op zijn zoektocht ontdekte hij vaak dingen waarvan hij later zei: “ik zoek niet, ik vind”.

Een goede docent probeert in die zoektocht een gids te zijn, een wegwijzer en zal nooit zijn werkwijze aan de cursist opdringen. Imitatiedrang bedreigt immers de creativiteit.

Hij zal de sterke punten trachten te verbeteren, niet de zwakke . Deze laatste horen immers niet bij deze persoon. Je leert ook een teckel niet harder te lopen om een wedstrijd met een hazewindhond aan te gaan. Beide hebben hun eigen kwaliteiten en dié moet je trainen.

Tot slot nog een paar adviezen waar je mogelijk wat aan hebt.

• Neem niets voor zoete koek aan, stel bij alles vragen, zelfs bij dit artikel.
• Lap de regels aan je laars, als het resultaat er beter door wordt.
• Hoe minder je naar een vastomlijnd eindresultaat toewerkt, hoe minder kans op teleurstelling.
• Iemand die vertrekt zonder einddoel, kan nooit verdwalen maar kan onderweg op onverwachte ontdekkingen stuiten.
• Raak niet te snel ontmoedigd maar wees reëel. Eis niet meer van jezelf dan erin zit. Houdt ambitie en talent in balans.

Volgend artikel: PLAGIAAT OF DIEFSTAL ?

It’s been a while since our last lesson. An inventory of articles I wrote for art magazine ‘Palet’ over the course of more than thirty years has kept me busy. A rewritten selection of those will be published as a book, I hope. Now all I need is quiet accomodations to work on the book undisturbed for a while.

Meanwhile, I owe you lesson 8.

You know that I am more interested in the visual aspects of composition, such as form, color, and structure, than in a correct rendering of the subject. In the basic design phase, it is better to leave the subject out of the picture altogether. Don’t feel restricted by rules, conventions and dogmas in this. Masterpieces have been made by artists who flouted the rules. But if you insist on having some guidelines, here we go.

Keep it simple. A simple value pattern ensures a cohesive structure and is more important than reality, the “pretty picture”. Hence, learn to “give the lie to” reality. A good painting is more than an accurate represenation.

For you to be satisfied with your work, it is not necessary for everything you do to work out right away. Accept your mistakes as part of the learning process and don’t be discouraged too quickly. Multatuli said it before: “You can’t teach ducklings to swim by throwing the eggs in the water”. Don’t let your ambitions lead you to disregard reality. You can reach a high level of satisfaction and peace of mind if you adjust your ambitions to your talent.

Sunday morning Castlemaine by Joseph Zbukvic

As you can see, not a lot of advice about painting techniques again in this lesson. Plenty of books have been written about those. The goal is to paint like you breathe or walk, without thinking about it. If you asked a centipede to explain how it walks, it would get very confused indeed.

There is a Zen statement: for the first 15 years, learn the techniques thoroughly. Next, let everything settle for 15 years, and finally begin to paint, once technique has been transcended. A questionable statement perhaps, but essentially skill and technique often stand in the way of creativity.

The next, 9^th lesson, will conclude this series. I will, however, try to answer any questions that may have come up – not individually but by category. You can send your questions on Facebook or via my blog.